Mannenworkshop: waar zijn alle helden gebleven?

Onderstaande toespraak tot deelnemers aan een mannenworkshop is afkomstig van Théun Mares, een man met het hart van een krijger. Hij is geschreven voor de laatste mannenworkshop die hij in mei 1999 gaf:


“Als ik rond kijk in de wereld van vandaag is het is met een diep gevoel van pijn dat ik nog steeds de echo hoor van de woorden van een vriendin die me zijn bij gebleven en die me vroeg:

Inderdaad! Wat is er met ze gebeurd? Mannen zijn niet langer fier en trots op hun mannelijkheid. En er zijn geen barden meer die de eer van helden bezingen. De barden zijn niet meer omdat de helden, de verlossers zijn verdwenen. En de liederen zijn niet meer omdat de trots waarmee mannen ooit hun eer droegen weg is. Maar de diepste pijn komt voort uit de wetenschap dat toen de laatste bard stierf ook de schoonheid stierf. En toen de laatste held-verlosser stierf ook de hoop overleed. En wat blijft erover zonder schoonheid en zonder hoop? Niets! Alleen een koude, steriele wereld van misdaad en geweld, van lelijkheid, onrecht en wanhoop. En een misselijkmakend gevoel van hopeloosheid dat een ondermijnende apathie voortbrengt.

Zijn er dan geen helden meer? Zijn er dan geen mannen op deze aarde die naar voren treden om de wereld te redden van de grootste ramp die de mensheid ooit is overkomen? Zijn alle mannen tegenwoordig zo volledig ontkracht dat ze niets meer zijn dan sperma-donoren? En kiezen niet velen ervoor drugs te nemen in een vergeefse poging om de pijn van die castratie niet te hoeven ervaren? Zijn er dan geen mannen meer die in ieder geval bereid zijn om een poging te wagen?

Geen helden meer.

Ik zie geen helden meer in de wereld om mij heen, noch verlossers. Maar, denk ik dan, alles overwegende, als ik niet blij ben met wat ik om me heen zie, dan heb ik altijd mezelf nog. Hoewel ik me niet echt een grote held voel ben ik wel bereid de uitdaging aan te gaan. En hoewel ik niet weet wat het is om een verlosser te zijn, ben ik bereid om te leren.

Ik realiseer me dat ik niet weet waar en bij wie ik moet zijn om te leren een held-verlosser te zijn. Maar ik weet ook dat als ik niet weet waar ik moet zijn “hier” een goede plek is om te beginnen. En dat als ik niet weet wanneer ik die plek zal vinden, “nu” het juiste moment is. En als ik niet weet wie het me kan leren, dan dien ik het mijzelf te leren.

Wat kan ik je bieden?

Dus, wat heb ik je hier en nu te bieden? Niet veel denk ik over het geheel genomen, misschien wel bijna helemaal niks. Maar ik ben bereid om alles wat ik heb geleerd op mijn eigen zoektocht naar mannelijkheid met je te delen. Als ik daardoor een gevoel in je kan opwekken wat het betekent om een echte man te zijn is dat mijn beloning. Als ik je iets van de schoonheid kan bijbrengen die ik op mijn reis ben tegengekomen, dan zal dat mijn vreugde zijn. Als ik je iets van de hoop kan laten ervaren die ik op mijn reis heb ontdekt, dat is dat mijn eer. En als ik met jou mijn geloof in de menselijke geest kan delen dan heeft dit weekend zijn werkelijke doel gevonden.

Maar, heren, ik wil niet de verkeerde indruk wekken! Het gaat me niet om fanfares, witte hengsten, golvende mantels en zwaarden. Ik ben op zoek naar de onberispelijke eer, de stille waardigheid, de onwankelbare hoop en de standvastige moed die de essentie vormen van de ware man. Als ik iets hiervan met jullie kan delen door mijn kennis te delen dan zal ik in het diepst van mijn hart weten dat ik een echte man ben, een held, en een verlosser.

Leiden door het voorbeeld te geven

Maar ik begrijp ook goed dat je als man zo goed bent als een andere man je maakt.
Een generaal, bijvoorbeeld, kan zijn troepen voorgaan in de strijd; maar tenzij zijn mannen voldoende respect voor hem hebben om hem te volgen rijdt hij alleen zijn dood tegemoet. Een held in zijn hart, ja, maar in de ogen van zijn troepen en zijn vijand, een eenzame gek!

Als je een leider wil, dan ben ik bereid de weg te wijzen. Maar als wat ik hier zeg niet je respect oproept, dan zal ik, denk ik, alleen rijden. Ook ik verlang naar de inspirerende kameraadschap die tussen mannen bestaat die een avontuurlijke zoektocht delen. Maar ik ben lang geleden tot de conclusie gekomen dat ik de eenzaamheid op de zoektocht verkies boven die in blijven in een wereld vol met lelijkheid en wanhoop. En dat de dood me vreemd genoeg meer aantrekt dan een leven vol hopeloosheid en apathie.

Laten we daarom hier even blijven, zodat ik met jullie kan delen wat ik op deze zoektocht heb geleerd. Maar weet ook dat geen zonsopgang de man aantreft waar de zonsondergang hem nog achterliet. Hierna trek ik verder, met jou of zonder jou! Diep in mijn hart weet ik wat ik zoek. Reis je mee dan verheugt me dat. Moet ik alleen gaan, dan zal ik alleen gaan.

Geloof in jou als man

Dit is de laatste mannenworkshop die ik geef. Ik heb dit besluit genomen ter ere van de menselijke geest. Want weet, heren, ik geloof dat ieder van jullie klaar is om zijn eigen weg te vinden en als echte man zijn kracht te claimen. Maar als ik deze mannenworkshop blijf geven veronderstelt dat dat mannen, jij bijvoorbeeld, nog niet klaar zouden zijn en onderwezen dienen te worden.
Ik geloof echter dat je er klaar voor bent en dat je het op jezelf kunt. En om dat te onderstrepen maak ik dit tot mijn laatste mannenworkshop.
Dit geloof is mijn gelofte aan jou, van man tot man, en aan alle andere mannen.”
Théun Mares, mei 1999